Czym są emocje w tradingu?
Możemy mieć naprawdę dobry plan, ale kiedy wykonujemy go pod wpływem dużego stresu, wszystko zaczyna się sypać. Mike Tyson podsumowuje to krótko w dzisiejszym cytacie tygodnia:
“Każdy ma plan, dopóki nie dostanie mocno w twarz.”
– Mike Tyson
Nie jesteśmy w stanie trzymać się planu, bo pod wpływem stresu nasz mózg zaczyna pracować inaczej. Stres odziedziczyliśmy po naszych przodkach – w sytuacji zagrożenia mieli niewiele wyborów, bardzo prostych wyborów i żaden z nich nie obejmował złożonych procesów intelektualnych. Były to opcje “fight, flight or freeze”.
W tradingu nie mamy wyboru – musimy nauczyć się działać w stresie, szczególnie w pierwszych miesiącach gry. Dlatego sięgnijmy po takie rozwiązania, które działają właśnie przy konieczności działania w bardzo dużym stresie.
Jak już zapewne wiecie w stresie, a szczególnie w dużym stresie (a do tego Was przygotowuję) umysł pracuje inaczej, kojarzy wolniej, bo zmniejszają się możliwości intelektualne.
W silnym stresie umysł pracuje najlepiej, gdy ma jasną instrukcję “krok po kroku”. W silnym stresie, pod presją, nie wyobrażaj sobie, że będziesz myślał jasno. Wtedy najlepszym rozwiązaniem dla rozsądnego działania jest “cheat sheet”.
Check lista to instrukcja co robić krok po kroku
Cheat sheet pozwala zachować właściwą ścieżkę i uniknąć błędów.
- O wiele łatwiej zapamiętasz, co powinieneś zrobić, jeśli informacje będą podane w formie prostych poleceń i każde z nich będzie umieszczone jedno pod drugim.
- Cheat sheet powinieneś używać co najmniej przez rok. Nie ma znaczenia, że już “wszystko wiesz”. Chodzi o to, żeby w każdej chwili zajrzeć do notatek, jeśli pojawią się jakieś wątpliwości.
Check lista powinieneś używać co najmniej przez rok. Nie ma znaczenia, że już “wszystko wiesz”. Chodzi o to, by w każdej chwili zajrzeć do notatek, jeśli pojawią się jakieś wątpliwości.
Praca według zasad uspokaja, a proces podejmowania decyzji jest lepszy.
Z tego powodu podczas słynnego awaryjnego lądowania w Warszawie, gdzie gigantyczny Boeing “siedział” bez podwozia jeden z członków załogi czytał odpowiednią procedurę, a inni wykonywali ją punkt po punkcie.
Od prawidłowego wykonania procedury lądowania zależało życie wszystkich pasażerów i członków załogi – dlatego nie polegali oni na pamięci, która w sytuacji stresowej bywa zawodna. Cała załoga skupiła się na prawidłowym wykonaniu instrukcji do lądowania bez podwozia przewidzianego dla tego modelu samolotu.
W każdym samolocie znajduje się zestaw instrukcji postępowania w każdej możliwej sytuacji. Gdy dzieje się coś nietypowego – załoga zagląda do instrukcji i zaczyna wdrażać odpowiednie wskazówki krok po kroku.
Ta wiedza przybliży Cię do sukcesu rynkowego.
Przygotuj kompletny cheat sheet dla każdego typu setupu, jeśli jeszcze go nie masz. Jeśli masz kilka rodzajów setupów – dla każdego z nich powinna być instrukcja na osobnym arkuszu. Jest to podstawowy dokument, z którego należy korzystać będąc na rynku.
Jeśli Twój system przewiduje dwie części: analizę wstępną i realizację zlecenia, po jednej stronie zapisz analizę przed złożeniem zlecenia, a po drugiej – instrukcję realizacji transakcji.
W którym momencie wejść na rynek?
Jakie warunki muszą wystąpić na rynku, aby wejść idealnie? Zwróć na nie uwagę.
- Jak zarządzasz zleceniem?
- Jeśli rynek to zrobi – robię to.
- Jeśli rynek zrobi x – robię to.
- Jeśli rynek zrobi y – zamykam zlecenie z ręki.
- Jakie scenariusze mogą się zdarzyć? Bądź przygotowany na wszystko.
- Gdzie jest wyjście?
- …
Jakie scenariusze mogą się zdarzyć? Bądź przygotowany na wszystko. Bardzo ważne jest przygotowanie i późniejsze dopracowanie cheat sheet. W trakcie jego tworzenia i późniejszego doskonalenia pojawi się wiele pytań. Wtedy będziesz miał czas na znalezienie odpowiedzi.
“Ale nie wiem co zrobić, gdy na rynku dzieje się coś takiego …”
Czy myślisz, że dowiesz się, kiedy będziesz na rynku?
Pod presją będziesz podejmował gorsze decyzje i jedyne co Ci pozostanie to albo “mieć nadzieję” albo “modlić się” – a te dwa toksyczne stany prowadzą do strat.
Będziesz podejmował gorsze decyzje pod presją i jedyne co Ci pozostanie to albo “mieć nadzieję” albo “modlić się” – a te dwa toksyczne stany prowadzą do strat.
Miejsce na modlitwę jest w kościele, na żywym rynku jest już za późno 😉 Jeśli podczas handlu pojawi się jedna z nich – rozważ wyjście z rynku, nie jesteś jeszcze dobrze przygotowany.
Jest to fragment szkolenia Top Investor.
